រមណីដ្ឋាននៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបងមានបីប្រភេទសំខាន់ៗ
«បាត់ដំបង» ជាឈ្មោះខេត្តដែលពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងព្រេងបុរាណនិទាន «តាដំបងគ្រញូង» ។ បើយោងតាមសិលាចារិក K205, K206, K211, K214 ទឹកដីខេត្តបាត់ដំបង រួមមានមួយផ្នែកស្ថិតនៅភាគខាងលិច និងភាគពាយ័ព្យនៃបឹងទន្លេសាបជាអតីតទឹកដី «អាមោឃៈបុរៈ និងមួយផ្នែកទៀតស្ថិតនៅភាគខាងត្បូងឆៀងខាងលិច ជាចំណែកមួយនៃអតីត «ភិមបុរៈ» ។ នៅក្នុងសៀវភៅព័ត៌មានទេសចរណ៍របស់ខេត្តបាត់ដំបងបានសរសេរថា តាមការស្រាវជ្រាវ ខេត្តបាត់ដំបងប្រហែលជាទឹកដីមួយឯករាជ្យពាក់កណ្តាល និងចំណុះឱ្យនគរចេនឡាពាក់កណ្តាលនៅដើមសតវត្សទី៦ ។ នៅចំកណ្តាលទីរួមខេត្តបាត់ដំបងបច្ចុប្បន្ន គឺជាទីក្រុងបុរាណដ៏ចំណាស់មួយដែលត្រូវបានប្រសិទ្ធនាមថា «ទីក្រុងបេតិកភណ្ឌដ៏ប្រណីត» ក្នុងក្រសែភ្នែកទេសចរគ្រប់រូប និងបានបន្សល់ទុកនូវអនុស្សាវរីយ៍ជាច្រើនជាមួយសំណង់បេតិកភណ្ឌដូចជាអគារសាលាខេត្តចាស់ ស្ពាន ថ្នល់ ផ្ទះល្វែងរាប់រយខ្នង ដែលជារចនាបថល្អឯក ដងស្ទឹងសង្កែដែលហូរកាត់ជាច្រើនតំបន់រមណីយដ្ឋានប្រសាទបុរាណ ភ្នំ ល្អាងភ្នំ ធម្មជាតិ វប្បធម៌ ទំនៀមទំលាប់ និងជីវភាពរស់នៅរបស់ម្ចាស់ស្រុកជាដើម ។
លោកម៉ក់ ស៊ីណារ៉ា អនុប្រធានមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តបាត់ដំបង បានថ្លែងថា បច្ចុប្បន្នរមណីយដ្ឋាននៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបងមានប្រហែល៣០កន្លែង ប៉ុន្តែមានប្រហែល២០កន្លែងប៉ុណ្ណោះដែលភ្ញៀវទេសចរតែងធ្វើដំណើរទៅទស្សនាកំសាន្ត ។ លោកម៉ក់ ស៊ីណារ៉ា បានថ្លែងទៀតថា តំបន់ទេសចរណ៍ខាងលើនេះបានត្រូវបែងចែក៣ប្រភេទ គឺ១-មរណីយដ្ឋានបែបវប្បធម៌ ២-រមណីយដ្ឋានបែបធម្មជាតិពិតៗ និង៣-រមណីយដ្ឋានបែបកែច្នៃ...។ លោកអនុប្រធានរូបនេះបានបញ្ជាក់ប្រាប់ពីលក្ខណៈរមណីយដ្ឋាននីមួយៗថា រមណីយដ្ឋានបែបវប្បធម៌មានដូចជាប្រាសាទបុរាណ ផ្ទះបុរាណ ឬភូមិវប្បធម៌ សារមន្ទីរ ទីវត្តអារាមចំណាស់ៗ ។ ប៉ុន្តែរមណីយដ្ឋានធម្មជាតិខ្លះក៏ជារមណីយដ្ឋានបែបវប្បធម៌ដែរ ព្រោះជាអតីតបុរេប្រវត្តិ ដូចជាល្អាងភ្នំទាក់ទ្រាំង ដែលស្ថិតនៅស្រុករតនមណ្ឌលជាដើម ។ រីឯរមណីយដ្ឋានបែបធម្មជាតិវិញ ដូចជា រមណីយដ្ឋានបរិស្ថានសេកសក រមណីយដ្ឋានជ្រលងបុព្វតា រមណីយដ្ឋានថ្មសំរូត រមណីយដ្ឋានពពុះពេជ្រចិន្តា និងរមណីយដ្ឋានរាប់សិបកន្លែងទៀត ដែលសុទ្ធសឹងជារមណីយដ្ឋានបែបធម្មជាតិពិតៗ ។ រមណីយដ្ឋានទាំងនេះភាគច្រើននៅតាមតំបន់ព្រៃភ្នំ ជាពិសេសស្ថិតនៅតាមដងស្ទឹងសង្កែ ដែលហូរកាត់ស្រុកបាណន់ ស្រុករតនមណ្ឌល និងស្រុកសំឡូត ។
ដោយឡែករមណីយដ្ឋានបែបកែច្នៃវិញ លោកម៉ក់ ស៊ី ណារ៉ា បានពិពណ៌នាថា វាគឺជារមណីយដ្ឋានដែលយើងកែច្នៃរៀបចំតុបតែងឱ្យក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ ឧទាហរណ៍ដូចជាតំបន់ទេសចរណ៍អាងកំពីងពួយនេះជាដើម ។ លោកថ្លែងថា តំបន់ទេសចរណ៍អាងកំពីងកំពួយ ជាការកើតឡើងក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម (៣ឆ្នាំ ៨ខែ ២០ថ្ងៃ) ដែលពួកមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមកេណ្ឌមនុស្សរាប់សែននាក់ដាក់ប្រើកំលាំងបាយសុទ្ធសាធ ដើម្បីលើកទំនប់ទប់យកទឹកប្រើប្រាស់បង្កបង្កើនផល ប៉ុន្តែរហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ វាបានក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ដ៏ពេញនិយមបំផុតក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ។ ប៉ុន្តែនៅតាមរមណីយដ្ឋានបែបធម្មជាតិខ្លះក៏មានការកែច្នៃបន្ថែមខ្លះៗដែរ ដើម្បីឱ្យតំបន់នេះមានសោភណភាពកាន់តែប្រសើរឡើង ។ ទោះជាបែបណា បើយោងតាមការផ្តល់ព័ត៌មានជាក់ស្តែង នៅតាមតំបន់ទេសចរណ៍នីមួយៗ នៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង គឺតំបន់ទេសចរណ៍ដែលពេញនិយមបំផុតនោះគឺមានតំបន់ទេសចរណ៍បុរាណប្រាសាទបាណន់ តំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិ និងបុរាណភ្នំសំពៅ តំបន់ទេសចរណ៍កែច្នៃអាងកំពីងពួយ តំបន់ទេសចរណ៍បែបធម្មជាតិសេកសក ជ្រលងបុព្វតា និងការដើរទស្សនាផ្ទះបុរាណនៅក្នុងទីក្រុងបាត់ដំបងជាដើម ។
តំបន់ទេសចរណ៍ និងរមណីយដ្ឋាននានាត្រូវបានទទួលស្គាល់ថា ជាសសរស្តម្ភមួយនៃសសរស្តម្ភទាំង៥ ដែលអាចទ្រទ្រង់ដល់ការអភិវឌ្ឍនៅខេត្តបាត់ដំបង នាពេលអនាគត ឬក៏យើងអាចនិយាយបានថា «វិស័យទេសចរណ៍មានសក្តានុពលខ្ពស់នៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ដោយសារតែនៅក្នុងខេត្តនេះ មានតំបន់ទេសចរណ៍ប្លែកៗជាច្រើន ដែលមានសក្តានុពល និងលក្ខណៈពិសេសផេ្សងៗគ្នា» ។ នៅក្នុងអារម្ភកថារបស់លោកប្រាជ្ញ ចន្ទ អភិបាលខេត្តបាត់ដំបង ដែលសរសេរនៅក្នុងសៀវភៅ «ផែនការអភិវឌ្ឍន៍ និងការការពារតំបន់ទេសចរណ៍សំខាន់ៗនៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង» បានថ្លែងថា «ទេសចរណ៍ជាវិស័យមួយដែលកំពុងទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការជំរុញល្បឿនរីកលូតលាស់នៃសេដ្ឋកិច្ចតាមរយៈផលប្រយោជន៍នៃទេសចរណ៍ បន្ទាប់ពីវិស័យកសិកម្ម» ។ លោកបានថ្លែងទៀតថា «ដើម្បីជំរុញលើវិស័យនេះ ខេត្តបាត់ដំបងបានរៀបចំ ឯកសារស្តីពីការអភិវឌ្ឍន៍ និងការការពារតំបន់ទេសចរណ៍ដល់គ្រប់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ អាជ្ញាធរដែនដី សង្គមស៊ីវិល ត្រូវតែចូលរួមគឺក្នុងគោលបំណងជាមាគ៌ាណែនាំមួយសំរាប់ការអភិវឌ្ឍ និងការការពារតំបន់ទេសចរណ៍នៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបងរបស់យើងប្រកបដោយចីរភាព៕
