ការប្រុងប្រយ័ត្នអំពីជំងឺគ្រុនឈាម
ជំងឺគ្រុនឈាម គឺជាជំងឺដែលរាតត្បាតតាមរដូវកាល ដែលបានបណ្តាលឱ្យមានបញ្ហាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងប្រទេសជាច្រើនក្នុងតំបន់ត្រូពិក និងក្រោមត្រូពិកក្នុងពេលសព្វថ្ងៃនេះ ។ វាគឺជាមូលហេតុចំបងមួយនៃការមានជំងឺ និងការស្លាប់របស់កុមារនៅក្នុងប្រទេស៨ ក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគេ្នយ៍ដែលមានរួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ ។ នៅប្រទេសកម្ពុជា ជំងឺគ្រុនឈាមតែងតែផ្ទុះឡើងរៀងរាល់ពីរទៅបីឆ្នាំម្តង នៅរដូវភ្លៀង នៅខេត្តដែលមានដង់ស៊ីតេប្រជាជនខ្ពស់ និងនៅតំបន់ដែលមានប្រជាជនក្រីក្ររស់នៅច្រើននៅក្នុងទីក្រុង ។ របៀបឆ្លងមេរោគគ្រុនឈាមត្រូវបានឆ្លងរាលដាលតាមរយៈមូស ។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មូស Aedes aegypti (មូសខ្លា) គឺជាភ្នាក់ងារចំបងក្នុងការចម្លងមេរោគគ្រុនឈាមពីអ្នកដែលមានជំងឺនេះ ទៅមនុស្សផ្សេងទៀត មេរោគគ្រុនឈាមត្រូវបានចម្លងទៅមនុស្ស តាមរយៈការខាំរបស់មូសខ្លាដែលបានឆ្លងមេរោគរួច ។ ជាទូទៅ មូសខ្លាបានឆ្លងមេរោគក្នុងពេលវាបឺតឈាមពីមនុស្សដែលមានផ្ទុកមេរោគគ្រុនឈាមនេះ ។ នៅពេលមូសខ្លាបានឆ្លងមេរោគ មូសនេះមានលទ្ធភាពចម្លងមេរោគទៅមនុស្សផ្សេងទៀត ពេញមួយជីវិតរបស់វា ។ អ្នកជំងឺគ្រុនឈាម គឺជាអ្នកផ្ទុក និងជាកន្លែងលូតលាស់របស់មេរោគ និងជាប្រភពនៃមេរោគសំរាប់មូសដែលមិនទាន់ឆ្លងមេរោគនៅឡើយ ។ មូសខ្លានេះច្រើនរស់នៅក្បែរៗមនុស្ស (ខាងក្នុង ខាងក្រោម ឬជុំវិញផ្ទះ) ហើយខាំក្នុងពេលថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃរះដល់ថ្ងៃលិច) ។ មូសខ្លាបន្តពូជក្នុងប្រដាប់ប្រដាដែលមានទឹកដក់ ដូចជាពាងទឹក ថូផ្កា សំបកកំប៉ុង សំបកកង់ឡាន ដប ធុង ។ល។ នៅរដូវភ្លៀង ទឹកភ្លៀងអាចប្រមូលផ្តុំនៅក្នុងប្រដាប់ប្រដាដែលអាចដក់ទឹក នៅជុំវិញផ្ទះ ដែលផ្តល់ឱកាសដ៏ល្អសំរាប់មូលបន្តពូជ ។ ហេតុដូច្នេះហើយ បានជាកំរិតនៃការប្រឈមនឹងការកើតជំងឺគ្រុនឈាម ឡើងខ្ពស់នៅរដូវភ្លៀង ។
ការសំគាល់ជំងឺគ្រុនឈាមគ្រុនឈាមគឺជាជំងឺគ្រុនក្តៅដ៏ស្រួចស្រាល់មួយ ដែលបង្កដោយមេរោគវីរុស ។ ជំងឺគ្រុនឈាមច្រើនកើតឡើងលើកុមារ និងមនុស្សជំទង់ ប៉ុន្តែមនុស្សចាស់ក៏អាចកើតជំងឺនេះដែរ ។ ជំងឺគ្រុនឈាមឆ្លងរាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័ស ហើយអាចកើតលើមនុស្សជាច្រើនក្នុងពេលមានការរាតត្បាត ។ ជំងឺគ្រុនឈាមអាចសំគាល់បានដោយ ៖-គ្រុនក្តៅខ្លាំង ដែលចាប់ផ្តើមឡើងភ្លាម -ឈឺក្បាលខ្លាំង -មានការឈឺចាប់ខាងក្រោយភ្នែក -ឈឺខ្លួន និងឈឺសន្លាក់ និង -ក្អូត ឬចង្អោរ អ្នកជំងឺដែលសង្ស័យថា មានជំងឺគ្រុនឈាម គួរបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យជាបន្ទាន់ ។ ការព្យាបាលទាន់ពេល និងត្រឹមត្រូវ អាចធ្វើឱ្យអ្នកជំងឺធូរស្រាល និងអាចបង្ការផលវិបាកផ្សេងៗ និងសេចក្តីស្លាប់ផងដែរ ។ ការបង្ការជំងឺគ្រុនឈាម ជំងឺគ្រុនឈាមគ្មានការព្យាបាលជាក់លាក់នោះទេ ហើយក៏គ្មានវ៉ាក់សាំងណាមួយ អាចបង្ការជំងឺគ្រុនឈាមបានដែរ ។ ប៉ុន្តែជំងឺគ្រុនឈាមអាចបង្ការបានតាមរយៈវិធីសាស្ត្រពីរយ៉ាង ។ វិធីទាំងនោះនឹងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់បំផុត បើអនុវត្តជាមួយគ្នា ។ ការបង្ការមូសខាំ យើងមិនអាចដឹងបានថា មូសណាមានឬគ្មានផ្ទុកមេរោគគ្រុនឈាមនោះទេ ។ ដូច្នេះ យើងត្រូវការពារខ្លួនពីមូសទាំងអស់ ដោយ -ស្លៀកពាក់ខោជើងវែង និងអាវដៃវែង ដើម្បីបិទបាំងដៃជើងទាំងអស់ ។ -ប្រើមុងដើម្បីការពារកុមារ ឬមនុស្សចាស់ និងមនុស្សគ្រប់គ្នាដែលសំរាន្តនៅពេលថ្ងៃ ។ -ប្រើថ្នាំបាញ់មូស-ត្រូវប្រយ័ត្នក្នុងការប្រើថ្នាំនេះចំពោះកុមារ និងមនុស្សចាស់ -ប្រើធូបមូសនៅពេលថ្ងៃ -មិនឱ្យកុមារលេងនៅកន្លែងងងឹត បំបែកវដ្ដចម្លងរបស់ជំងឺគ្រុនឈាម ជំងឺគ្រុនឈាមមិនអាចឆ្លងរាលដាលដោយផ្ទាល់ពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតបានទេ។ ប៉ុន្តែវាអាចឆ្លងរាលដាលពីមនុស្សដែលមានជំងឺគ្រុនឈាមទៅអ្នកដទៃទៀត តាមរយៈមូសខ្លា ។ មូសខ្លាឆ្លងមេរោគគ្រុនឈាមនៅពេលដែលវាខាំអ្នកដែលមានជំងឺនេះ ។ ហេតុនេះត្រូវការពារអ្នកជំងឺគ្រុនឈាម កុំឱ្យមូសខាំ ។
ការធ្វើរបៀបនេះ នឹងបង្ការមូសមិនឱ្យខាំអ្នកជំងឺ និងមិនឱ្យមូសឆ្លងមេរោគ រួចចម្លងទៅអ្នកដទៃទៀត ។ ដូច្នេះការបំបែក វដ្តចម្លង មូស-មនុស្ស-មូស នឹងអាចបង្ការការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺគ្រុនឈាម ។ ការបំបាត់ជម្រកមូស -ត្រូវគ្របពាងដែលមានទឹកទាំងអស់ ដើម្បីកុំឱ្យមូសចូលពងក្នុងនោះបាន ។ -ត្រូវបំផ្លាញចោលឱ្យអស់នូវប្រដាប់ប្រដាដក់ទឹក ដែលមិនចាំបាច់ (សំបកកំប៉ុង សំបកកង់ឡាន ថូផ្កា ដប។ល។)
